Kategori: Makaleler

Neden-Sonuç İlişkisi Hangi Filozofa Aittir? Herkesin kabul ettiği, fakat çoğu zaman sorgulamadan kabul ettiği bir soruya geliyoruz: Neden-sonuç ilişkisi felsefede kimin alanıdır? Birçok filozof bu kavramı tartışmış olsa da, biz genellikle bunu birkaç ünlü isme mal ederiz. Ancak, bu kavramı gerçekten temelden ele alan, çoğu zaman yanlış anlaşılan ve üzerine hâlâ tartışmalar yapılan bir konu olduğu aşikâr. Peki, gerçekten sadece bir filozof mu bu ilişkiyi açıklayabilir? Yoksa neden-sonuç ilişkisi üzerinde herkesin kendine göre bir anlayışı olabilir mi? — Neden-Sonuç İlişkisi ve David Hume Felsefede, neden-sonuç ilişkisini savunan en ünlü filozoflardan biri David Hume’dur. 18. yüzyılın en etkili düşünürlerinden biri olan…

Natürmort Nedir? Kültürel ve Toplumsal Dinamiklerle Birlikte İncelenmesi Bazen sadece bir tabak meyve, bir şişe şarap ya da bir çiçek demeti, sanatçının gözünden evreni anlamanın bir yoludur. “Natürmort” kelimesi, belki de size her zaman göz ardı ettiğiniz bir tür sanat formunun kapılarını aralar. Ancak natürmort, aslında sadece bir tablonun ismi değil, aynı zamanda insanlığın tarihsel ve kültürel bir yansımasıdır. Peki, natürmort ne demek? Basit bir şekilde açıklayacak olursak, natürmort, ölü doğa ya da cansız varlıkların resmedildiği bir sanat türüdür. Bir bakıma, bu tür resimler insanın doğa ile olan ilişkisini anlamlandırma biçimi olarak da yorumlanabilir. Ancak bu kavramın arkasında, sadece bir…

Litografi Kim İcat Etti? Gerçekten Kimse İcat Etmedi mi? Litografi, taş baskı sanatı, yarattığı görsel dünyalarla kendine hayran bırakmış bir teknik. Ancak bu teknik kim tarafından icat edildi? Gerçekten bu devrimsel buluşu tek bir kişi mi yaptı, yoksa tarih boyunca çok sayıda insanın katkısıyla mı şekillendi? Bu yazıda litografiyi, yalnızca “kim icat etti” sorusunun ötesinde, derinlemesine sorgulayacağız. Geçmişin tozlu sayfalarına bakarken, bugünün bakış açılarıyla olaylara yaklaşarak, bu buluşun etrafında dönen tartışmaları masaya yatıracağız. Litografi: Gerçekten Bir Buluş mu? Litografi, taşlara uygulanan mürekkep ile yapılan bir baskı tekniği olarak tanımlanabilir. 1796 yılında Alman ressam ve matbaacı Alois Senefelder, bu tekniği bulduğunu…

Kaklık Nerede? Kaklık, Türkiye’nin Ege Bölgesi’ndeki Denizli ilinin, Honaz ilçesine bağlı bir mahalle konumundadır. ([Vikipedi][1]) Denizli şehir merkezine yaklaşık 30–35 km mesafede, D 320 kara yolu üzerinde yer alır. ([Vikipedi][1]) Tarihsel Arka Plan Kaklık adıyla anılan bu yerleşim birimi ve civarı, tarih boyunca farklı medeniyetlerin etkisi altında kalmıştır. Honaz bölgesinin antik dönemde Colossae (Kolossai) adıyla bilindiği ve Frigyalılar döneminden itibaren varlık gösterdiği bilinmektedir. ([Vikipedi][2]) Yerleşimin adı, yörede bolca bulunan bıldırcın (“kaklık” sözcüğüyle bağlantılı olarak) kuşlarıyla ilgili olabileceği yönünde halk arasında yaygın bir görüş vardır. ([Vikipedi][1]) Türkiye Selçuklu Devleti ve sonrasında Osmanlı İmparatorluğu döneminde bölge idari olarak dönüşümler geçirmiş, 20. yüzyılda Türkiye Cumhuriyeti döneminde yerel yerleşim birimi…

Lityum En Çok Nerede Bulunur? Bazen hayatın en büyük keşifleri, en beklenmedik yerlerde gizlidir. Bu, bir çölün ortasında, kayaların arasında saklı bir hazine olabilir. Bir madde, tüm dünyayı değiştirebilecek kadar güçlüdür; o madde, lityumdur. Belki de hepimizin kullandığı telefonları, bilgisayarları ve elektrikli araçları düşündüğümüzde, bu metalin kıymetini daha iyi anlayabiliriz. Fakat lityumun bulunduğu yerleri bilmek, onun ne kadar önemli olduğunu anlamamıza da yardımcı olur. Bugün size bu hikâyeyi, farklı bakış açılarına sahip iki karakterin üzerinden anlatmak istiyorum. Her biri kendi dünyasında, lityumun yerini ve önemini farklı şekilde keşfedecek. Bir Çölün Ortasında: Eva ve Lityum Arayışı Eva, bir araştırma şirketinde çalışan…

Turgay Başyayla ile Lezzetli Tavsiye Ne Zaman? Bir Akşam Yemeği, Bir Tavsiye ve Hayatın Anlamı Hayat bazen, en basit anlarda derin anlamlar bulabileceğiniz bir yolculuğa dönüşür. Geçen yıl bir akşam yemeği sonrası, Turgay Başyayla’nın önerisiyle başlayan bir sohbet, hayatıma dokundu. O gün, dışarıda yağmur yağıyor, ışıklar solgun ve insanlar, gündelik telaşları içinde kaybolmuşlardı. Ancak o masada, çok özel bir şey vardı: Yalnızca lezzetli yemekler değil, aynı zamanda hayatın anlamını yeniden keşfetmeme vesile olan bir tavsiye. Hikayemin başkahramanları, bir akşam yemeği için bir araya gelmişti: Murat ve Elif. Murat, her zaman çözüm odaklı, pragmatik bir kişiydi. O, her sorunun bir çözümü…

Giriş Merhaba sevgili tatlı sever arkadaşlar, bugün sizlerle öyle bir konu üzerine sohbet edeceğiz ki – hem damaklarımızda bir tat bırakacak, hem de aklımızda bir soru işareti yaratacak: “1 kilo Türk lokumunda kaç adet var?” Haydi bir fincan kahve eşliğinde yerimizde rahatlayalım ve birlikte bu sorunun peşine düşelim. — 1. Lokumun kökenine küçük bir yolculuk Lokum, Osmanlı İmparatorluğu döneminden bu yana şekerleme dünyamızın yıldızı olmuştur. Şeker, nişasta, su ve bazen kuruyemişlerle hazırlanan bu tatlı, misafirliklerin, bayramların, çay saatlerinin vazgeçilmezi haline gelmiştir. Zaman içinde “şekerleme” kavramının ötesine geçerek kültürel bir sembol hâline gelmiştir. Bu sebeple, “bir kilo lokumda kaç adet var?” sorusu yalnızca bir matematik problemi değil;…

Leopar Ne Tür Bir Hayvandır? Gerçekleri Sorgulayan Bir Bakış Leopar, çoğu zaman çevikliği ve vahşi doğasıyla övülür, ancak bu hayvan hakkında genel kanıların ne kadar yüzeysel olduğunu düşündünüz mü? Hayvanların doğal yaşamlarını romantize etme alışkanlığımız, leoparın karmaşıklığını gözden kaçırmamıza yol açıyor. Bir hayvanın sadece görüntüsüne ve özelliklerine odaklanmak, onu daha derin bir şekilde anlamaktan çok daha kolaydır. Peki, leopar gerçekten sadece bir yırtıcı mı, yoksa bir ekosistemdeki rolü ve doğadaki varlığı hakkında daha fazla düşünmemiz gereken bir tür mü? Leopar: Efsanelerin ve Gerçeklerin Buluştuğu Yer Leoparın adını duyduğumuzda, aklımıza genellikle zarif, güçlü ve hızlı bir avcı gelir. Ancak bu tanımlamalar,…

Jaluzi Nedir ve Nasıl Kullanılır? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Siyaset bilimi, güç ilişkileri ve toplumsal düzenin nasıl şekillendiği üzerine kafa yoran bir alandır. Toplumlar, her zaman daha güçlü olanın daha fazla etkiye sahip olduğu, iktidar ilişkilerinin ve toplumsal yapının şekillendirildiği ortamlardır. İktidar, kurumlar, ideoloji ve vatandaşlık, bu güç ilişkilerinin nasıl işlediğini anlamamıza yardımcı olur. Ancak gündelik hayatta, politik anlamda güç ve iktidarın varlığını sadece büyük yapılar ve devlet mekanizmaları ile değil, aynı zamanda küçük, görünmeyen ama önemli sembollerle de gözlemleyebiliriz. İşte bu noktada “jaluzi” gibi bir unsurun rolü gündeme gelir. Jaluzi, sıradan bir iç mekan dekorasyonu ögesi gibi görünse…

Iğrıp Ağı Ne Demek? Tarihsel Bir Bakış Bir tarihçi olarak, her kelimenin ve her terimin, zamanın içinden süzülen anlamlarla yüklü olduğuna inanırım. İnsanların kullandığı kelimeler, sadece dilin taşıdığı anlamlardan ibaret değil; aynı zamanda, geçmişte yaşanan olayların, kültürel dönüşümlerin ve toplumsal yapılarının izlerini de taşır. İşte bu yüzden, “Iğrıp ağı” gibi bir terimi sormak, sadece bir kelimenin anlamını öğrenmekle kalmaz, aynı zamanda o terimin ardında yatan tarihsel, kültürel ve toplumsal dinamikleri keşfetme fırsatı sunar. Peki, “Iğrıp ağı” ne demek? Bu terimi anlamak için, hem dilin evrimini hem de bölgesel toplumsal yapıların nasıl şekillendiğini göz önünde bulundurmalıyız. Iğrıp Ağı: Anlamı ve Kökeni…